بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و رضایت شغلی معلمان مورد مطالعه: (معلمان آموزش و پرورش منطقه 8 شهر تهران)

احساس رضامندی شغلی از اساسی ترین مؤلفه های بهداشت روان، پویایی، کارآمدی هرشغل وحرفه است. معلم به عنوان یکی از مهم ترین عناصر نظام آموزشی است و رضایت شغلی او در کارایی سازمان آموزش و پرورش بسیار تأثیرگذار خواهد بود. از بین عوامل جامعه شناختی مختلف مؤثر بر رضایت شغلی به عامل سرمایه اجتماعی کمتر از دیگر عوامل پرداخته شده است و تحقیقات بسیار اندکی انجام گرفته است، لذا ضرورت پرداختن به بررسی رابطه سرمایه اجتماعی با رضایت شغلی واضح و آشکار می باشد. هدف عمده و اصلی این پژوهش آزمون رابطه «میزان سرمایه اجتماعی معلمان (منطقه 8 آموزش و پرورش تهران) با میزان رضایت شغلی آن ها» می باشد. این تحقیق به روش پیمایش و با استفاده از تکنیک پرسشنامه به اجرا درآمده است. تعداد حجم نمونه شامل 320 نفر از معلمان منطقه 8 آموزش و پرورش شهر تهران می باشد. ابزار سنجش پرسشنامه رضایت شغلی مینه سوتا(msp) و تعهد سازمانی ماودی، استیرز، پورتر و پرسشنامه ساخته شده از متغیرهای سرمایه اجتماعی (مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی و تعامل اجتماعی) بوده است. نتایج حاصل شده از تحقیق حاضر همسو با تحقیقات گذشته نشان داد که متغیر سرمایه اجتماعی از پیش بینی کننده های معنی دار رضایت شغلی می باشد. فرضیه اول پژوهش مبتنی بر وجود رابطه بین میزان سرمایه اجتماعی و میزان رضایت شغلی، تأیید شده است. میزان همبستگی موجود بین آن ها (0/64) بیانگر وجود رابطه مستقیم ومتوسط بین این دو متغیر است. فرضیه دوم تحقیق مبنی بر وجود رابطه بین اعتماد اجتماعی و رضایت شغلی تأیید گردیده است و میزان همبستگی موجود بین آن ها (0/54) بیانگر وجود رابطه مستقیم بین این دو متغیر است. فرضیه سوم تحقیق مبتنی بر وجود رابطه بین مشارکت اجتماعی و رضایت شغلی تأیید گردید. میزان همبستگی موجود بین آن ها (0/14) بیانگر وجود رابطه مستقیم بین این دو متغیر است. فرضیه چهارم مبتنی بر وجود رابطه بین میزان تعامل اجتماعی و رضایت شغلی تأیید گردید ومیزان همبستگی موجود بین آن ها (0/14) و بیانگر وجود رابطه مستقیم بین دومتغیر می باشد. از دیگر نتایج این مطالعه می توان به معنی داری تفاوت میزان رضایت شغلی از نظر جنسیت اشاره کرد و می توان گفت رضایت شغلی زنان بیشتر از مردان است. همچنین معنی داری تفاوت میزان سرمایه اجتماعی از نظر جنسیت که سرمایه اجتماعی مردان بیشتر از زنان می باشد. از نتایج دیگر این مطالعه معنی دار شدن تفاوت رضایت شغلی از نظر نوع مسکن بود و رضایت شغلی مالکین بیشتر از مستأجرین است و همچنین معنی داری تفاوت سرمایه اجتماعی از نظر نوع مسکن است که سرمایه اجتماعی مالکین بیشتر از مستأجرین است. از دیگر نتایج این مطالعه معنی دار شدن تفاوت رضایت شغلی معلمان بر حسب مقطع تحصیلی تدریس بود که بالاترین میزان رضایت شغلی مربوط به معلمان مقطع راهنمایی و پایین ترین آن مربوط به معلمان مقطع متوسطه بود. سایر نتایج گویای آن است که تفاوت معنی داری بین معلمان از لحاظ رضایت شغلی و سرمایه اجتماعی بر حسب سن و بعد خانوار وجود ندارد. همچنین از لحاظ سرمایه اجتماعی تفاوت معنی داری بر حسب مقطع تحصیلی تدریس بین معلمان وجود ندارد.